مالیات بر خانه های خالی؛ همه ایده ها روی کاغذ

 وزیر راه و شهرسازی به آخرین آمار سرشماری نفوس و مسکن در سال 90 در حوزه مسکن اشاره کرد و گفت: بر اساس این آمار یک میلیون و 666 هزار و 342 خانه از بیست میلیون واحد مسکونی در یک کشور 21 میلیون و 850 هزار خانواری خالی است که از این تعداد 346 هزار واحد مسکونی خالی متعلق به تهران است.

نیکزاد تاکید کرد: واقعیت این است که باید مسکن تولید کنیم، تسهیلات بدهیم، مردم را صاحب خانه کنیم اما در برخی جاها که خانه ها را می خرند، احتکار می کنند و قیمت ها را می خواهند بالا ببرند، دولت در کنار تلاش شبانه روزی باید از ابزار قانونی هم استفاده کند و اگر لازم باشد مالیات بر خانه های خالی ببندد.وی گفت: لازم باشد برای افرادی که بیش از دو بار در طول سال اقدام به خرید و فروش مسکن می کنند و در واقع شغل آنها این است، مالیات قابل توجه در نظر بگیرد.وی با اشاره به این که، زمانی کسی در طول سال بیش از دو بار خرید و فروش می کند باید مالیات آن را نیز پرداخت کند افزود: در دنیا هم اینچنین است که اگر کسی بخواهد از طریق خرید و فروش مسکن سود ببرد به طور یقین باید مالیات قابل توجهی هم پرداخت کند. وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: استفاده از ابزار قانونی هم جز اختیارات ماست و با مجلس هم مذاکراتی داشتیم و پیشنهادات خوبی در باب مالیات حوزه مسکن ارائه داده ایم که امیدواریم مجلس هم تصویب کند.

مالیات 200 هزار تومانی برای هر 50 متر خانه

بر اساس طرح مالیات بر خانه‌های خالی که در راستای کاهش و تعدیل قیمت مسکن اجرایی می‌شود، به ازای هر 50 متر، 200 هزار تومان مالیات دریافت خواهد شد که این طرح در صورت ابلاغ قانونی قابلیت اجرا دارد.با وجود این‌که هر ساله در فصل و انتقالات با حجم زیادی از جابه‌جایی‌ها مواجه هستیم ولی با توجه به رکود در بازار فعلی مسکن امسال بازار خرید و فروش و رهن و اجاره رونق چندانی نداشته است.به دلیل بالا بودن قیمت در بازار خرید مسکن سیل تقاضا به سمت بازار اجاره‌بها حرکت کرد و موجب شکل‌گیری تورم در آن شد. در این راستا شاهد برنامه‌ریزی و اتخاذ سیاست‌هایی برای کنترل بازارا مسکن از سوی سیاست‌گذاران نظیر طرح مالیات بر خانه‌های خالی بودیم.این طرح در حالی در حال اجرا است که قرار است بر اساس آ‌ن به ازای هر متر از خانه خالی چهار هزار تومان مالیات گرفته شود بر این اساس برای هر 50 متر خانه خالی باید مبلغ 200 هزار تومان مالیات پرداخت شود.بسیاری از مسئولان و سیاست‌گذاران در این عرصه معتقد هستند با اجرای این طرح قیمت مسکن کاهش یافته و واقعی می‌شود.

در دو ماهه پایانی سال قبل و شش ماهه اول سال جاری قیمت مسکن از تغییراتی برخوردار بوده از این رو حتی اگر مالکان در راستای اجرای طرح مالیات بر خانه‌های خالی تا میزان 40درصد قیمت‌های مسکن را کاهش دهند بازهم توان خرید در متقاضیان به وجود نخواهد آمد.می‌توان پیش‌بینی کرد که در آینده با اجرای طرح مالیات بر خانه‌های خالی که بر اساس آن مالیات 200 هزار تومانی برای هر 50 متر خانه خالی یا به عبارتی برای هر متر چهار هزار تومان مالیات دریافت می‌شود، مسکن دیگر یک کالای سرمایه‌ای نیست و هیچ کس به جز زمان رفع نیاز به سراغ خرید خانه نمی‌رود.البته بر اساس طرح کمیسیون اقتصادی مجلس علاوه بر اجرای مالیات 200 هزار تومانی برای هر 50 متر، در پایان هر فصل به صورت تصاعدی با نرخ پنج درصد از خانه‌های خالی مالیات دریافت می‌شود. رییس سازمان امور مالیاتی کشور درباره اجرای این طرح معتقد است مالیات بر خانه‌های خالی قیمت مسکن را کاهش دهد.به گفته‌ وی این سازمان برای اجرای طرح مالیات بر خانه‌های خالی آمادگی کامل داشته و مجری قانون خواهد بود.

بررسی معضل خانه های خالی در مجلس

یک عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت : یکی از محورهای اساسی که روز دهم مرداد ماه جاری در این کمیسیون با مسئولان وزارت راه و شهرسازی خواهیم داشت ،برنامه این وزارتخانه در ارتباط با خانه های خالی است . عباس فلاحی باباجان  در گفتگو ایرنا اظهار داشت : براساس سرشماری سال 1390 مرکز آمار ایران تعداد یک میلیون و 663 هزار دستگاه واحد مسکونی در کشور خالی است و باید برای این موضوع وزارت راه وشهرسازی با تدابیر لازم برنامه ریزی کند .وی خاطرنشان ساخت : شمار واحد های مسکونی در سطح کشور 19 میلیون و 954 هزار و 708 دستگاه ذکر شده و تعداد خانوارهای سرشماری شده نیز 21 میلیون و 185 هزار و 647 خانوار به ثبت رسید .فلاحی باباجان تصریح کرد : رسیدگی به وضعیت خانه های خالی اهمیت بسزایی دارد ، زیرا این سرمایه کلان بلا استفاده باقی مانده و از سوی دیگر استان تهران با سهم 7. 19 درصدی در این ارتباط بالاترین میزان خانه های خالی را با تعداد 327 هزار و 163 دستگاه به خود اختصاص داده است .

وی با بیان اینکه اجرای طرح مسکن مهر از کارهای خوب دولتهای نهم و دهم محسوب می شود ، گفت : امروز تامین مسکن جوانان با توجه به جمعیت کشور اهمیت بسزایی دارد و براین اساس هنگامی که شمار زیادی از جوانان برای تشکیل خانواده با مشکل مسکن مواجه هستند ، از سوی دیگر سهم قابل توجهی از واحد های مسکونی خالی است .عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی افزود: براساس آمارهای اعلام شده طرح مهر بالغ بر 45 درصد تسهیلات بانکی را جذب کرده که سهم بالایی است و بنابراین مدیریت این موضوع به شکل جدی باید دنبال شود .وی یادآور شد: طرح مسکن مهر در سالهای آغازین خود از سوی تعاونیهای مسکن به مورد اجرا گذاشته شد که مشکلاتی به وجود آمد و اکنون انتظار می رود در نشست بعدی بتوانیم به نتایج مطلوبی با مسئولان ذیربط دست یابیم .

مالیات از خانه‌های خالی از نگاهی دیگر

جدول نرخ دریافتی مالیات از خانه های خالی براساس متراژ هر متر 4 هزار تومان منتشر شد. به گزارش مهر، همانطور که وضعیت موجود بازار مسکن نشان می دهد، این بازار در تابستان به خواب زمستانی رفته است، چه برسد به اینکه فصل اسباب کشی و نقل و انتقالات خانه به پایان برسد.سید شس الدین حسینی وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفتگوی کوتاه با مهر اعلام کرد: کاهش و کنترل قیمت مسکن با ابزارهای اقتصادی موجب قطع شدن دست سفته بازان و برخی از انبوه سازان سوداگر در بازار می شود.در همین حال، سقوط آزاد قیمت مسکن به نفع اقشاری می شود که با وجود واحدهای مسکونی خالی، علاوه بر نیاز به مسکن، با قیمت‌های توهمی هم روبرو شده بودند.در همین زمینه علی عسکری رئیس سازمان امور مالیاتی هم به مهر، گفت: آماده اجرای هرچه سریعتر مالیات 200 هزار تومان در هر ماه برای هر 50 متر خانه خالی هستیم و اعتراف می کنیم قیمت‌های مسکن کاهش یافته و با اجرای این طرح، واقعی خواهند شد.

در واقع، بازار مسکن این روزها با رکود بی سابقه ای روبرو است و با توجه به اجرای طرح مالیات بر خانه های خالی که از هر 50 متر 200 هزار تومان گرفته خواهد شد، بسیاری از مالکان در تکاپو برای فروش خانه شان با قیمت‌های پایین تر از قیمت های توهمی که تا پایان اردیبهشت ماه بر فضای کاذب مسکن ارائه شده بود، هستند.اما هیچ مشتری حاضر به خرید این خانه ها حتی با 40 درصد پایین تر از قیمت های ارائه شده نیست؛ به این دلیل که قیمت ها به صورت توهمی در دو ماه ابتدایی سال و دو ماه پایانی سال گذشته بالا رفته بود و در یک ماهه اخیر روند افت خود را آغاز کرده است، روندی که به پیش بینی کارشناسان به سقوط آزاد قیمت مسکن منجر خواهد شد.

باید توجه داشت، هیچ مشتری خواهان این قیمت های نجومی و توهمی نیست، هرچند که بازار مسکن با افت 15 درصدی قیمت در این روزها مواجه شده و همگان در انتظار افت و سقوط آزاد شدید قیمت های مسکن هستند.

با توجه به طرح های کمیسیون اقتصادی مجلس، مبنی بر مالیات 200 هزار تومانی بر هر 50 متر خانه های خالی یا به عبارتی بهتر، هر متر 4 هزار تومان، دیگر مسکن کالایی سرمایه ای نیست و هیچ کس به جز نیاز خود حاضر به خرید مسکن نیست.براین اساس، اگر فردی علاوه بر نیاز خود خانه ای را خریداری کند، در صورت عدم تسویه مالیات با حکم ممنوع‌الخروجی روبرو می شود. به همین جهت کمیسیون اقتصادی مجلس طرحی را با عنوان مالیات بر خانه های خالی ارایه کرده است که بر این اساس از هر 50 متر 200 هزار تومان و پس از گذشت هر فصل به صورت تصاعدی با نرخ 5 درصد از خانه های خالی از سکنه مالیات دریافت می شود. در همین حال، براساس گزارش مرکز آمار ایران، هم اکنون در سراسر کشور بیش از یک میلیون و 600 هزار خانه خالی و در تهران بیش از 300 هزار خانه خالی وجود دارد.

اکنون قصد داریم جدولی را مبنی بر مالیات محتکران هر واحد خانه خالی ارائه کنیم:

نرخ دریافتی مالیات از خانه های خالی براساس متراژ هر متر 4 هزار تومان

اگر قصد دارید زمانی با وام مسکن اقدام به خرید خانه کنید، بهتر است به این نکته پی ببرید که بازپرداخت اقساط بلندمدت آن در کشورمان به صرفه نخواهد بود و پس انداز از نظر اقتصادی بسیار بهتر است؛ بر فرض مثال تصور کنید از زمان سپرده گذاری 10 میلیون تومان پول که هیچ کاری با آن نمی توانیم بکنیم، در بانک مسکن یکسال گذشته، حالا شما می‌توانید پس از گذراندن هفت خوان، یک وام 20 میلونی تومانی را از بانک دریافت کنید.

حال، اگر تنها در عرض 12 سال موفق به بازپرداخت اقساط شوید، باید با نرخ 14 درصد سود در هر سال این وام را تسویه کنید و این بدین معناست که در حقیقت مجبور به پرداخت 168 درصد سود برای این وام هستید.

در حالی که بسیاری از متقاضیان وام مسکن تصور می کنند که این وام تنها 14 درصد سود دارد، در حالی که از بار سنگین بازپرداخت اقساط غافلند؛ چرا که دریافت کنندگان وام مسکن در طی 140 ماه بازپرداخت اقساط آن هم در صورتی که اقساط را به موقع پرداخت کنند و با جریمه روبرو نشوند، باید ماهی 288 هزار تومان قسط بپردازند که می‌شود 41 میلیون و 472 هزار تومان و این در حالی است که 10 میلیون تومان پول یکسال خود را در بانک مسکن سپرده گذاری کرده بود.

حتی اگر متقاضی بخواهد 20 میلیون اوراق مسکن را از فرابورس خریداری کند حدود 17 میلیون تومان فقط دست متقاضی را می گیرد و نزدیک به 3 میلیون تومان باید به بانک بپردازد ضمن آنکه نرخ باز پرداخت اوراق 15 درصد یعنی در طول 12 سال 12 درصد بیشتر از وام مسکن است؛ به این معنا که 2 میلیون وچهارصد هزار تومان به 41 میلیون و 472 هزار تومان اضافه می شود.

نرخ بهره وام مسکن در کشورهای مختلف

1- در کشور هند نرخ بهره وام مسکن برای بازپرداخت اقساط 10 سال به بالا، 4.5 درصد است.

2- در کشور استرالیا بازپرداخت نرخ بهره وام مسکن برای بازپرداخت اقساط 5 سال به بالا 1.73 و 10 سال به بالا 2.73 است، یعنی در 10 سال یک استرالیایی برای خرید مسکن 27.3 درصد سود وام را می پردازد.

3- در کشور ژاپن نرخ بهره وام مسکن برای بازپرداخت اقساط 20 سال به بالا، کمتر از 1 درصد یعنی 98 هزارم درصد است.

4- در کشور آمریکا نرخ بهره وام مسکن برای بازپرداخت اقساط 5 سال تا 7 سال، 1.5 درصد، 7 سال تا 10 سال 1.85 صدم درصد، 10 سال تا 15 سال 2.87 صدم درصد، 15 سال تا 20 سال 3.25 صدم درصد، 30 ساله 3.36 صدم درصد است.

5- در کشور آلمان نرخ بهره وام مسکن برای بازپرداخت اقساط تا یکسال 3.69 درصد، یکسال تا 5 سال 3.89 درصد، 5 سال تا 10 سال 4.01 درصد، 10 سال تا 20 سال 4.13 درصد است.

6- در کشور ترکیه نرخ بهره وام مسکن برای بازپرداخت اقساط تنها 0.75 درصد است.

نشریه پنجره ایرانیان، سال پنجم ، شماره 59 ، شهریورماه 1391