بهره‌وری با افزایش قیمت انرژی بهتر می‌شود

محمد واعظ در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: یکی از وظایف دولت، استاندارد و ثبات سیاست‌های اقتصادی است. باید از ظرفیت البته محدودِ ساز و کار قیمت به خوبی استفاده کرد. در نظام‌های چندقیمتی، قیمت‌های غیرواقعی مثل انرژی مانعی جدی برای ارتقای بهره‌وری در اقتصاد هستند.

وی به مقایسه مصرف برق در گذشته و حال اشاره و خاطرنشان کرد: به خاطر داریم که در دوران جنگ تحمیلی بسیاری از مغازه‌ها از لامپ‌های پرمصرف استفاده می‌کردند؛ چون قیمت نسبی برق پایین بود. ولی امروزه می‌بینیم که با توجه به قیمت‌ها نوعا مغازه‌ها لامپ‌های کم‌مصرف به کار می‌برند. لذا واقعی شدن قیمت حامل‌های انرژی عاملی موثر در ارتقای بهره‌وری است.

این کارشناس اقتصادی یکی از مهم‌ترین وظایف دولت درخصوص ارتقای بهره‌وری را استانداردسازی دانست و افزود: دولت باید مولفه‌های مربوط به بهره‌وری را استانداردسازی کند. مشخص کند که کار خوب، کار بد و کار متعارف چه ویژگی‌هایی دارند. این استانداردها باید در روال قانونی قرار گیرد و با فرهنگ عمومی همساز شود؛ چرا که تفاوت در تعدیل بهره‌وری، مانع مهمی در اشاعه بهره‌وری است.

واعظ ادامه داد: مکرر اشاره می‌شود که دولتی بودن اقتصاد عامل کاهش بهره‌وری در اقتصاد ایران است که البته سخن درستی است. لازم است بخش‌هایی بر اساس منطق پیشرفت به بخش خصوصی واگذار شوند. اما موضوع این است که ما با کاهش بهره‌وری در بخش خصوصی هم روبه‌رو هستیم که به مسائل فرهنگی، ضعف قدرت سازماندهی تولید و محیط کلان برمی‌گردد.

به گفته وی نرخ بهره‌برداری از طرح‌های سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در کشور حتی در سال‌های رونق اقتصادی مثل سال 75، 80 و 81 پایین بود. علت آن مشکلات ساختاری مشترک دولت و بخش خصوصی در ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... است.

این کارشناس اقتصادی، عدم ارتباط تولید صنعتی و خدمات با تولید سنتی را عامل دیگری در کاهش بهره‌وری دانست و گفت: تولید نوین در کشور ما که شامل تولید صنعتی و بخش عمده تولید خدمات است، ارتباط بافتی با تولید سنتی در کشور نداشته که به یک انقطاع در سیر تولید اقتصادی منجر شده است. این انقطاع باعث شده از فرهنگ اصیل ایرانی با خمیرمایه‌های دینی در عرصه‌ی تولید نوین به خوبی استفاده نشود. لذا ارتقای بهره‌وری به طور مشترک در بخش‌های خصوصی و دولتی مستلزم بازگشت و تقویت ارزش‌های اصیل فرهنگی با خمیرمایه‌های دینی است.

واعظ با بیان این‌که در فرهنگ اصیل ایرانی خیانت در امانت یا بدقولی بسیار ناپسند است، تصریح کرد: چنین پدیده‌هایی به شدت در کاهش بهره‌وری محیط‌های تولیدی امروز که نوعا به صورت گروهی یا جمعی اداره می‌شوند