دبیر همایش بررسی روند معماری و طراحی شهری در اروپا گفت: کشف فضاهای ناشناخته، پایه اصلی معماری را تشکیل میدهد و معماری به مراتب فراتر از چیدمان قراردادی فضاهای محصور در ترکیبی از بتن و آهن و شیشه است. آرمین دانشگر در همایش بررسی روند معماری و طراحی شهری در اروپا اظهار کرد: طراحی فضاهایی ناشناخته و تجربه نشده و فضاهایی که تاکنون وجود نداشته، از جذابیت خاصی برخوردار است. وی ادامه داد: تصور من بر این است که کشف فضاهای ناشناخته، پایه اصلی معماری را تشکیل میدهد و معماری به مراتب فراتر از چیدمان قراردادی فضاهای محصور در ترکیبی از بتن و آهن و شیشه است. دانشگر با بیان اینکه خلاقیت به تفکر فضایی معمارکیفیتی میبخشد، گفت: این خلاقیت او را از یک مهندس متمایز کرده و اثر او را به یک پدیده مبدل میکند. دبیر همایش بررسی روند معماری و طراحی شهری در اروپا با بیان این مطلب که کار معمار، خلق شگفتی است، بیان کرد: همان طور که برای ادامه زندگی، به اکسیژن به عنوان یک عامل حیاتی نیاز است، برای خلق معماری هم به عوامل متعددی نیاز است که حضور این عوامل، شرط لازم برای تولید معماری خوب و در خور اعتنا خواهد بود.
وی تاکید کرد: در هر اثر معماری باید بتوانیم ردپایی از احساسات طراح آن را به عنوان روح و جوهر وجودی اثر شناسایی کنیم، چرا که مرزهای معماری فراسوی تکنیک و صنعت قرار میگیرد و حتی ترسیم و اجرای حرفهایترین جزئیات ساختمانی نیز نمیتواند روحی به کالبد این ساختمانها بدمد. دانشگر افزود: پس برای زنده ماندن ساختمانها در بستر شهرها باید روحی از طرف معمار به درون کالبد آنها دمیده شود. دبیر همایش بررسی روند معماری و طراحی شهری در اروپا یادآور شد: من به عنوان معمار همیشه در حال نبرد با هیجانات ناشی از طراحی هستم و سعی میکنم ساختمانی را طراحی کنم که به بهترین نحو احساساتش را به شهر، همسایگان و مصرف کنندگان نهایی خود منتقل کرده و به خواستههای آنان پاسخ دهد. وی با بیان اینکه در اروپا شجاعت در معماری و شهر سازی امر مهمیاست، گفت: متاسفانه اجازه اشتباه را به ما نمیدهند در حالی که باید جرات اشتباه کردن را داشته باشیم. دانشگر بیان کرد: متاسفانه در بناهای معماری شاهد یکنواختی هستیم و من معتقد هستم که بنا و پروژه معماری باید دارای هیجان و انرژی باشد تا آن پروژه به یک پروژه فراموش نشدنی تبدیل شود. استاد تاریخ و هنر دانشگاه وین گفت: کالبد بخشی به هویت در عصر معماری مدرن یک دغدغه جدی و ضروری است. نگار حکیم، استاد تاریخ و هنر دانشگاه وین، در این همایش با بیان اینکه کالبد بخشی به هویت در عصر معماری مدرن یک دغدغه جدی است، اظهار کرد: با گسترش اندیشههای معماری مدرن در نیمه نخست قرن گذشته، ساخت و ساز در کشورهای آسیایی دچار دگرگونی بنیادین شد. وی با بیان اینکه نخستین تحول با ظهور اندیشههایی چون «خردگرایی» و «عملکردگرایی» رخ داد و نهایتا با فراگیری «سبک بین المللی»، معماری سنتی از یادها رفت، افزود: در نیمه دوم قرن بیستم از درون بحران حاصل از چنین رویکردی، اندیشههای «پسامدرن» و تفکر«هویت گرایی» در بین معماران وزنی نوین یافت و آنان کوشیدند در طرحهای خود، بازگشت به سنت را بیازمایند.
حکیم ادامه داد: با شروع قرن بیست و یکم و تبدیل کامپیوترها به «ماشین بخار» این عصر، جوامع آسیایی وارد دوران نوین «پساصنعتی» شدند و این بار نسل جدیدی از معماران، خود را در مقابل دغدغههای نوین دیدند. وی«کنش و واکنشهای نظری» صحنه معماری مدرن را تشریح کرد و گفت: تلاش نسلهای متفاوتی از معماران سرشناس آسیایی تبار در بستر دو پرسش اساسی دنبال شود نقاط ضعف و قوت معماران نسلهای گذشته چه بود؟ و نسل جوان امروز در مقابل چگونه چالشی قرار دارد. رئیس دانشگاه خیام مشهد با بیان اینکه این مرکز آموزشی در تلاش برای ایجاد مقطع کارشناسی ارشد معماری است، گفت: امیدواریم در آینده نزدیک ساختمانی مجزا برای رشته معماری ایجاد شود. محمد حسین طیرانی، با بیان اینکه ما همواره از برگزاری همایشهای علمی در این دانشگاه استقبال کرده ایم، اظهار کرد: همایشهای علمی معمولا هنگامی برگزار میشود که محقق یا پژوهشگری به دستاوردهای جدید علمی دست پیدا کرده باشد. وی تصریح کرد: در جریان قرار گرفتن جوانان از دستاوردهای علمی، مهمترین دستاورد چنین سمینارهایی است و هدف ما در دانشگاه خیام آشنایی دانشجویان با این موضوعات است. وی ادامه داد: در دنیای امروز معماری جایگاه ویژهای دارد و ما باید سعی کنیم تا با الگوگیری از موضوعات مفید معماری در اروپا در جهت پیاده سازی آن در شهرهای خود گام برداریم. طیرانی با اشاره به اینکه ما امروز در شهر مشهد شاهد تغییرات زیادی در ایجاد فضای سبز، پیاده روها و مبلمان شهری هستیم، افزود: این موضوعات در شادابی و نشاط مردم تأثیر زیادی دارد و امیدواریم در آینده نیز شاهد این تغییرات باشیم. معمار و ژورنالیست اتریشی گفت: نمونههای زیادی در سراسر دنیا به چشم میخورد که به معماری قدیمی و تاریخی به عنوان جزئی از فرهنگ و میراث نگاه نمیشود، بلکه این نوع معماری عاملی اضافی به حساب میآید که باید از بین برود.
وولشه شایا، معمار و ژورنالیست اتریشی و استاد مهمان دانشگاه هنر وین، در مراسم افتتاحیه این همایش با بیان اینکه ایده شهر هزاران سال قدمت دارد، اظهار کرد: در بسیاری از قسمتهای جهان مثل چین، شرق، اروپا و آمریکای جنوبی میشود نشانههایی از شهرنشینیهای اولیه را پیدا کرد. وی افزود: در بسیاری از موارد نه تنها زیرساختهای اولیه شهری هنوز مورد استفاده میباشند بلکه بسیاری از آنها پایه و اساس معروفترین شهرهای بزرگ روی زمین نیز هستند. شایا با بیان اینکه هر نسل و هر دوره باید شانس دوباره اندیشیدن در خصوص برپا کردن شهرهای نو را داشته باشند، خاطرنشان کرد: متاسفانه گاهی اوقات دانش و قدرت جمعی به یک فرهنگ بی خبری و ویرانگری تبدیل میشود. شایان ذکر است، مرحله دوم نخستین همایش روند معماری و طراحی شهری در اروپا، اسفند ماه سال جاری به مدت 3 روز در مشهد برگزار خواهد شد.
وقتی پیمانکاران جای هنرمندان را در زیباسازی شهری میگیرند
رییس اداره نقاشی دیواری سازمان زیباسازی شهر تهران، با بیان آنکه بدون تکیه بر هنرمندان نمیتوان زیباسازی شهر را پیش برد، افزود: اکنون برخی پیمانکاران جای هنرمندان را در اجرای آثار هنری در سطح شهر تهران گرفته اند. رضا بابازاده در نخستین جشنواره هنرهای محیطی شهر تهران گفت: شهر تهران دارای مشکلات زیست محیطی بسیاری است که مردم را به لحاظ روحی و روانی درگیر میکند. از سوی دیگر اغتشاشات بصری، موج فشارهای زندگی در شهر و فیزیک نامناسب، فضایی را به مردم تحمیل میکند که این امر بر روحیه مردم اثر منفی خواهد داشت. وی، هنر شهری را مجموعهای از قابلیتهای هنرهای مفهومیو تجسمی در کنار یکدیگر تعریف کرد و افزود: به کمک این هنرها میتوان ساختار موجود فضای شهری را اصلاح کرد. این مقام مسوول در شهرداری، از جایگزینی هنر محیطی و یا هنرهای ترکیبی با هنر نقاشی دیواری خبر داد و گفت: البته این به منزله نفی گذشته نیست، بلکه هدف اصلاح آینده و تحقق هدف مورد نظر است. در واقع ادامه روند موجود به نفع هنر نقاشی و فضای عمومی شهر نیست. به گفته بابازاده، ضعف کیفیت نقاشیهای دیواری ضمن تنزل شان هنر نقاشی، باعث ارائه آثاری بدون سنخیت با محیط شهری میشود. وی با بیان آنکه با منفک شدن هنرمندان از اجرای آثار هنری، برخی پیمانکاران جای هنرمندان را در اجرای آثار هنری در سطح شهر گرفتهاندو این نقطه بحران کار است، افزود: سازمان زیباسازی به عنوان متولی این امر میداند که بدون تکیه بر هنرمندان نمیتوان زیباسازی شهر را به پیش برد.
رییس اداره نقاشی دیواری زیباسازی شهر تهران، بر لزوم توجه به کیفیت اقدامات هنری در کنار کمیت آثار تاکید کرد و گفت: بخشزیادی از کارهای انجام شده از سوی مدیران مناطق شهرداری انجام میشود که در مواردی مورد تایید و نظر سازمان زیباسازی نیست. وی درباره برگزاری نخستین جشنواره هنر محیطی شهر تهران گفت: در شهر تهران سالهاست که شاهد برگزاری برنامههایی از این دست در زمینه هنر محیطی و شهری هستیم، اما هیچ کدام جریان سازمان یافته و منسجمی نبوده اند. این مقام مسوول در سازمان زیباسازی ادامه داد: با برگزاری این رویداد هنری قصد داریم برای نخستین بار هنر محیطی را به مردم معرفی کنیم. اتفاقی که در نوع خود مهم است و پیش از این برگزار نشده بود. وی گفت: سالهاست که در حوزه نقاشی دیواری و حجم کارهایی صورت میگیرد، اما آنچه که به عنوان نقطه عطف مطرح شود، تا امروز انجام نشده است. در واقع در این بخش نیازمند پردازش جدید هستیم. به گفته وی، تجربیات حاصل از برگزاری جشنواره هنر محیطی تهران را برای آینده زیباسازی شهر تهران مفید دانست و افزود: برای بهبود شرایط موجود، نیازمند ایجاد تفکر و ساختار جدیدی هستیم زیرا نقاشی دیواری، گرافیک محیطی و آثار حجمی پاسخگوی نیازهای کنونی شهر نیست.
ماهنامه پنجره ایرانیان – شماره63-