پروفیل‏ های لاستیک دار و الزامات رعایت اصول تولید آنها

به هرحال، اینکه پنجره‎ای با رعایت کلیه ملزومات و استانداردهای لازم تولید شود و تمامی جزئیات آن به ‏درستی رعایت شود نشانه‏ ای است از آگاهی، و پرواضح که عدم رعایت استانداردها و در نتیجه محصول بی‎کیفیت حاصل از آن، نشان از فقدان دانش فنی تولیدکننده دارد! صنعت جوان در و پنجره یو.پی.وی.سی به ظاهر، صنعتی کم زحمت و آسان می‎‎نماید، اما این تنها یک روی سکه است. چراکه پنجره‎ها تنها به ظاهر شبیه یکدیگرند اما در نوع، جنس، کیفیت، استاندارد، استحکام و... بسیار متفاوت هستند.
پنجره استاندارد، چه در بحث تولید و چه در مقوله نصب، از ویژگی‏ ها و مشخصه‎هایی برخوردار است که آگاهی از آنها، چیزی نیست جز دانش فنی! مطلب پیش ‏رو مقاله ‏ای در خصوص رعایت سازوکارهای لازم تولید پنجره با پروفیل‎های لاستیک‎دار است که به قلم فرخ ظفر فرخی مدیرعامل شرکت کرفت مولر ایران و ازجمله فعالان صنعت در و پنجره یو.پی.وی.سی، به نگارش درآمده است:

برای مشاهده فایل پی دی اف کلیک کنید.

چندی است استفاده از پروفیل‌های لاستیک‏ دار در بازار ایران رواج یافته و به دلیل راحتی و سرعت بالا در فرآیند تولید، بسیار مرسوم شده است. اما آنچه که در این میان نادیده گرفته شده و مورد توجه قرار نگرفته آسیب‏ های احتمالی استفاده از این پروفیل‏ ها، در صورت فراهم نیاوردن شرایط مناسب تولید آن می‏ باشد.
این امر خطری است که می‌تواند ضربه مهلکی را در بلندمدت به صنعت پنجره‌های دوجداره یو.پی.وی.‏سی وارد کند و امید است با درج این مقاله و همچنین واکنش مناسب انجمن‌ها، ارگان‏ ها و ... تمهیداتی برای حل این مشکل صورت پذیرد.
در این مقاله بر آنیم که مشکلات و راه ‏حل ‏های رفع آن را به صورت فنی، اما به زبان ساده مطرح کنیم.
لاستیک پروفیل ‏های لاستیک دار معمولا از نوع tpv است، این نوع لاستیک قابلیت جوش پذیری داشته و در عین حال از دو بخش نرم و سخت تشکیل شده است. به گونه ‏ای که قسمت سخت در پروفیل قرار گرفته و هنگام جابه‌جایی، برش، تراش یا جوش مانع جابه‌جایی لاستیک در شیار می‏ شود و قسمت نرم آن در بیرون قرار گرفته و وظیفه آب‏بندی و هوابندی را بر عهده دارد.
مزیت این سیستم همانطور که قبلا اشاره شده افزایش سرعت تولید و کاهش تعداد نیروی انسانی در خط به علت حذف فرآیند لاستیک زنی به پنجره می‌باشد؛ ولی در صورتی که اصول تولید رعایت نشود، خود این امر باعث از بین رفتن آب‏ بندی و هوابندی پروفیل شده و می‏ تواند با ازبین بردن اصلی‏ ترین مزیت پنجره ‏های دوجداره که همان عایق ‏بندی صوتی و حرارتی است، باعث ایجاد نگرش منفی در مصرف کننده نسبت به پنجره‌های یو.پی.وی.‏سی شود.

چگونه آب‏ بندی پروفیل‏ ها در این نوع لاستیک‌ها آسیب می‏ بینند:
1. نوع لاستیک مورد استفاده: نوع لاستیک مورد استفاده بایداز نوع tpv باشد. در صورتی که از هر گونه لاستیک مشابه مانند sebs، sebs، tpe یا pvc استفاده شود، ممکن است تحت شرایط مختلف مانند وارد آمدن ضربه یا شرایط جوی مختلف، به آب‏ بندی و هوابندی پنجره آسیب جدی وارد شود (با توجه به مفصل بودن این بحث از ذکر آن در این مقاله صرف نظر شده است و در مقالات آتی به آن پرداخته خواهد شد).
2. تراش مولیون: در هنگام تراش دادن پروفیل‏ های مولیون، اگر از تیغچه مناسب پروفیل‏ های لاستیک‌دار استفاده نشود، به‏ احتمال فراوان لاستیک درزگیر لطمه دیده و عملا آب‏ بندی در این نقاط نیز با آسیب جدی مواجه خواهد شد (تصویر شماره 1). بنابراین استفاده از تیغچه مخصوص پروفیل لاستیک دار الزامی است.
3. گوشه تمیز کن: گوشه تمیزکن‏ ها به دو نوع CNC و PLC تقسیم می‏ شوند. در انواع CNC، در صورت برخورداری از جوش مناسب، عموما سیستم پیشرفته تمیزکن مانع از بروز مشکل در محل مذکور می ‏شود. اما شرایط کار هنگام استفاده از گوشه تمیزکن‌های PLC، همانند مرحله تراش مولیون خواهد بود. بدین معنا که بدون استفاده از تیغچه‏ های مناسب محل قرارگیری لاستیک آسیب خواهد دید، و به کاهش آب‏ بندی آن منجر خواهد شد (تصویر شماره 2).
4. جوش: حین فرآیند جوش، جزء سخت لاستیک به علت فشرده بودن و قرار گرفتن داخل شیار به‏ خوبی جوش می‏ شود؛ اما قسمت نرم آن به علت عدم مهار شدن از سویی و همچنین بالا آمدن زائده‏ های جوش عملا، نه تنها جوش نمی‏ شود بلکه یک برآمدگی در آن منطقه، به خاطر جوش ایجاد می‏ کند که مانع بسته شدن کامل پنجره در محل گوشه و نهایتا عدم آب‏بندی بازشو نسبت به قاب شده و خاصیت عایق پذیری پنجره را در مقابل باد و باران و صدا از بین می ‏برد.
فرآیند جوش این پروفیل‌ها همانطور که اشاره شد، با هر دستگاه و در هر شرایطی امکان‏پذیر نبوده و مستلزم رعایت چند مورد می‌باشد که عبارتند از:
1. استفاده از دستگاه جوش مخصوص پروفیل لاستیک‌دار
2. استفاده از قالب‌های مخصوص جوش پروفیل لاستیک‌دار
همانطور که اشاره کردیم دلیل عدم آب‏ بندی پنجره در محل‏ های جوش، عدم جوش ‏پذیری بخش نرم لاستیک و همچنین حالت برآمده آن، به علت برآمدگی جوش پروفیل پی.وی.سی است. این امر علاوه بر عدم امکان جوش لاستیک، امکان پاره شدن لاستیک را به علت دوجزیی بودن تسهیل می‌کند.
برای مرتفع ساختن این امر باید تمهیداتی اندیشیده شود که از باز ماندن یا برآمدگی حاصل از جوش در این محل جلوگیری شود. با توجه به آزاد بود لاستیک در محل جوش، این امر مستلزم اعمال تمهیداتی برای مهار کردن همزمان پروفیل و لاستیک در محل جوش می‌باشد. این کار در محل نشیمنگاه پروفیل به آسانی و توسط قالب مخصوص قابل اجرا بوده و البته در اکثر دستگاه‌های جوش می‌توان از این سیستم استفاده کرد (تصویر شماره 3).
اما آنچه قابل مدیریت در دستگاه‌های معمولی نیست بخش آزاد پروفیل می‌باشد که توسط هیچ ابزاری مهار نشده و به‏ صورت آزاد باقی مانده است. برای رفع این مشکل دستگاه‏های جوش لاستیک طراحی و به بازار عرضه شده‌اند. این دستگاه‌ها مجهز به یک سیستم پرس می‌باشند که پس از اجرای عملیات جوش و حین خنک شدن وارد عمل شده و محل لاستیک را با قدرت معین پرس می ‏کنند، تا علاوه بر جوش دادن لاستیک و مهار برآمدگی پروفیل، آن را با سایر قسمت ‏های لاستیک در طول پروفیل مهار کند؛ بدین ترتیب افزون بر مهیا شدن آب ‏بندی در محل جوش با سایر قسمت‏ ها، امکان تمیزکاری زائده‏ های آن نیز با گوشه تمیزکن به آسانی وجود خواهد داشت (تصویر شماره‏ های 4 و 5).

نشریه پنجره ایرانیان ــ سال هشتم ــ شماره 95 ــ شهریور 94