به گزارش صما، در ایران قوانین، مقررات، آیین‌نامه‌ها و استانداردهای متعددی در زمینه ساختمان سبز و پایدار، باهدف کاهش اثرات منفی ‌‌‌‌‌‌زیست‌محیطی و بهداشتی ناشی از سیستم‌های توسعه، تدوین شده است. بااین‌حال برخلاف اکثر کشورهای پیشرفته و درحال‌توسعه، متولی و مسئول واحدی در زمینه انرژی و محیط‌زیست وجود ندارد، در قوانین نیز سردرگمی ناشی از این وضعیت نامطلوب قابل‌مشاهده است.

علل اجرایی نشدن آیین‌نامه‌های موجود

به گفته کارشناسان عواملی از قبیل عدم اعتقاد به پژوهش و تحقیق پیش از هرگونه سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی، دولتی بودن اقتصاد و در اولویت قرار نداشتن موضوع حفظ ‌محیط‌زیست در مقایسه با سایر موضوعات، عدم‌کفایت سهم منابع تجدید‌‌‌‌‌‌‌‌پذیر و انرژی‌های نو تولیدی در سبد انرژی کشور، عدم رعایت مؤلفه‌های نظام قانون‌گذاری (مؤلفه‌های عنوان‌شده در سیاست‌های کلی نظام قانون‌گذاری ابلاغی مقام معظم رهبری)، از حیث قابل‌اجرا و قابل‌سنجش بودن، شفافیت، ثبات و نگاه بلندمدت ملی و ...، تحریم‌های ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بین‌المللی و عدم دسترسی به تکنولوژی‌های کارآمد و دوستدار محیط‌زیست و همچنین فقدان برنامه‌های جایگزین اقتصاد مقاومتی در جهت تقویت تولید ملی، عدم محوریت محیط‌زیست به‌صورت عام در اصول پیشنهادی برنامه‌های بخشی و فرابخشی توسعه کشور و عدم کار کارشناسی در سیاست‌گذاری‌ها و هدف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری‌های کمی و عقب‌نشینی و تعدیل اهداف کمی در برنامه‌های بعدی به‌جای بررسی دلایل عدم تحقق‌‌پذیری و رفع موانع از دلایل عدم تحقق‌پذیری سیاست‌ها و قوانین محیط‌زیستی کشور عنوان شده است.

پیشنهادهایی برای تغییر وضعیت

جهت اصلاح و اجرایی کردن آیین‌نامه‌ها و ضوابط موجود وضع پیشنهادهایی ازجمله قوانین و تعریف مشوق‌های مالی برای ساختمان‌های عمومی و دولتی جهت الگوسازی برای بخش خصوصی، نظام‌مند و هماهنگ کردن فرایند تأیید صلاحیت شرکت‌های فعال در زمینه صدور گواهی ممیزی زیست‌محیطی ساختمان‌های دولتی و خصوصی، تدوین ضوابط جدید یا یک تکمیل مقررات موجود، مانند مبحث 19 مقررات ملی ساختمان در خصوص کاهش مصرف انرژی در بخش ساختمان، باهدف کاهش انتشار گاز‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آلاینده و گلخانه‌ای، سرمایه‌‌‌‌گذاری جهت تولید و واردات فناوری‌های نوین در زمینه فناوری‌های مرتبط با کاهش انتشار و فناوری‌های جذب کربن و حمایت از فعالان اقتصادی و صنعتی این عرصه، جهت ایجاد زیر‌ساخت مناسب، تدوین آیین‌نامه اجرایی، ساختار نهادی و گردش کار متناسب با هر یک از قوانین و ضرورت تدوین حدود مجاز انتشار گازهای گلخانه‌ای از ساختمان‌ها همچنین تدوین روش‌های اجرایی محاسبه، گزارش‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهی و صحت‌سنجی (MRV) انتشار گازهای آلاینده و گلخانه‌ای بخش ساختمان موردنیاز است.

خروجی نشسته‌ای تخصصی در همایش پنجم ساختمان پایدار

لازم به ذکر است با توجه به اهمیت کاهش انرژی در بخش ساخت‌وساز و همچنین مسائل زیست‌محیطی، چهارمین همایش و نمایشگاه «ساختمان پایدار، مصرف بهینه انرژی» برگزار شد که حضور جمع کثیری از نهادهای مسئول و شرکت‌های فعال بخش خصوصی نتایج قابل تاملی برای صنعت ساختمان در پی داشت. بدین منظور دبیرخانه این همایش با تعامل سازنده و حضور در نشسته‌ای تخصصی قصد دارد پنجمین همایش و نمایشگاه را در آذرماه سال آینده در جهت اجرایی شدن قوانین و ایجاد تحولات مثبت برگزار کند.