پنجره‌ایرانیان؛ نیاز به مسکن و سرپناه از قدیمی‌ترین مسائل و موضوعات موردتوجه انسان است که اهمیت آن از هزاران سال برای بشر مطرح بوده و همواره به دنبال تغییر و تحول در آن بوده است.
صنعت ساختمان‌سازی در زمره صنایعی است که هرروز شاهد پیشرفت چشمگیری در آن هستیم به‌خصوص این روزها که فناوری و رشد تکنولوژی هم به این عرصه واردشده و تغییرات مهمی مانند استفاده از سازه مدرن یا تکنولوژی پیش‌ساخته در آن به وجود آورده است. وقتی صحبت از تکنولوژی ساخت‌وساز می‌شود اغلب سازه‌های انبوه با امکانات پیشرفته در ذهن افراد تداعی می‌شود اما بهتر است بدانیم که در دو دهه اخیر و به‌خصوص در نگاهی به آینده این تکنولوژی‌ها تغییرات در این تکنولوژی هم‌ردیف تغییرات از دوران غارنشینی انسان‌ها تا سکونت در برج‌های چند صد متری است.
این روزها باوجود پروژه‌های رو به رشد عمرانی توجه بیشتر به دانش مدیریت پروژه از اهمیت بیشتری برخوردار شده به‌عبارت‌دیگر کمک گرفتن از تکنولوژی ساخت‌وساز نه‌تنها به عرصه ساخت‌وساز و طراحی بلکه در مصالح جدید ساختمانی هم واردشده است و می‌توان گفت امروزه ساخت‌وساز و تکنولوژی دو عضو جدایی‌ناپذیر از یکدیگر هستند که بقای عمر ساخت‌وساز در دنیای جدید به‌شدت به پیشرفت تکنولوژی وابسته است. برای مثال در دنیای امروزی حتی ساختمان‌هایی وجود دارند که به‌صورت کامل انرژی خود را از خورشید تامین می‌کنند. در این مقاله نگاهی خواهیم داشت به تکنولوژی‌هایی که امروزه در ساخت‌وسازها استفاده می‌شوند و کاربرد آن‌ها را بیشتر موردبررسی قرار خواهیم داد.
مفهوم تکنولوژی ساخت‌وساز چیست؟
تکنولوژی یا به‌عبارت‌دیگر فناوری هرروز در حال دگرگونی و پیشرفت است و هرروز ما شاهد آن هستیم که به حوزه جدیدی پا گذاشته است، صنعت ساختمان‌سازی هم از آن دسته از حوزه‌هایی است که از این تکنولوژی بی‌نصیب نمانده و انواع نوآوری و ایده‌های جدید در حال عملیاتی شدن در آن هستند که این مسئله به بهبود کیفیت ساخت‌وساز هم کمک شایانی کرده است. درواقع این‌گونه می‌توان گفت که به مجموعه‌ای از روش‌ها و کاربردهای تکنولوژی در ساخت‌وساز که به بهینه شدن عملکرد پروژه‌های این حوزه کمک می‌کند تکنولوژی ساخت‌وساز می‌گویند.
تکنولوژی ساخت‌وساز یا به‌عبارت‌دیگر فناوری نوین صنعت ساختمان‌سازی هرروز در حال دگرگونی و پیشرفت است و هرروز ما شاهد آن هستیم که به حوزه جدیدی پا گذاشته است.
تاریخچه تکنولوژی ساخت‌وساز
این‌گونه می‌توان گفت که زمانی این تکنولوژی‌ها پا به عرصه ساخت‌وساز گذاشتند که هدر رفت بالای انرژی در سازه‌های سنتی احساس شد و امروزه نحوه استفاده از مصالح به‌گونه‌ای است که انرژی‌های موجود بهینه‌سازی می‌شوند؛ اما بااین‌وجود تکنولوژی‌های مدرن به‌طورجدی ۱۰ سال است که وارد صنعت ساختمان شده‌اند. مطالعات اخیر نشان داده با ورود تکنولوژی ساخت‌وساز می‌توان ۳۰ تا ۴۵ درصد بهره‌وری صنعت ساختمان را افزایش داد. این روزها حتی نهادهای بین‌المللی هم به این عرصه ورود پیدا کرده‌اند و هرروز بیشتر از قبل همایش‌هایی در این زمینه برگزار شده و ایده‌های جذابی در ارتباط با آن مطرح می‌شود. در ادامه به چند تکنولوژی مهم که به‌تازگی وارد عرصه ساخت‌وساز شده‌اند می‌پردازیم.
جدیدترین تکنولوژی ساخت‌وساز کدام است؟
همان‌طور که گفتیم نوآوری و ابداعات جدید کمک کرده تا در آینده نزدیک شاهد افزایش عمر مفید ساختمان‌ها باشیم و هزینه کمتری بابت نگهداری و ترمیم آن‌ها بپردازیم در ادامه به چند تکنولوژی در چندین سازه مدرن می‌پردازیم.
رنگ‌های نانو
این رنگ‌ها انقلابی در صنعت ساختمان‌سازی و رنگ‌آمیزی ساختمان به وجود آورده‌اند زیرا با استفاده از این رنگ‌ها شما می‌توانید فضای بسیار زیادی را رنگ کنید بدون آنکه نگران کثیف شدن آن فضا باشید. درواقع رنگ‌آمیزی سازه مدرن امروزی به این صورت است که کاملا قابل شستشو بوده و حتی آلودگی و غبار هوا هم نمی‌تواند دیوار خانه‌ها را سیاه کند.
بتن‌های ترمیم شونده (هوشمند)
تعمیر و بازسازی برج‌ها و ساختمان‌ها نیازمند هزینه‌های سرسام‌آور و صرف انرژی بسیار زیادی است که یکی از راه‌حل‌ها برای جلوگیری از این مسئله استفاده از بتن‌هایی است که خودشان را بازسازی می‌کنند درواقع این بتن‌ها با تعمیر خودشان به عمر مفید ساختمان‌ها می‌افزایند. تکنولوژی بتن‌های بازسازی شونده به این صورت است که با نفوذ آب به آن‌ها باکتری درون آن‌ها فعال شده و شروع به بازسازی خود می‌کند.
آجرهای هوشمند
آجرهای هوشمند هم مانند بتن‌های هوشمند که در ارتباط با آن‌ها توضیح دادیم هستند و شکل ظاهری آن‌ها شبیه لگوهای اسباب‌بازی است که مانند اجزای یک پازل در هم قرار گرفته و نیاز به دیوار چینی و رنگ‌آمیزی ندارند.
مدل‌سازی اطلاعات ساختمان
مدل‌سازی اطلاعات ساختمان نقش اصلی را در انتقال دیجیتالی اطلاعات ایفا کرده و با تبدیل‌شدن به یک معیار سرعت صنعت ساخت‌وساز را افزایش داده است. به عبارتی سازه مدرن امروزی با استفاده از این مدل‌سازی دیگر همچون گذشته با موانعی مانند کمبود بودجه، تاخیر اتمام پروژه و مسائل پیش روی کنترل کیفیت روبرو نیستند.
پل‌های حرارتی
در سازه مدرن امروزی صنعت ساخت‌وساز مصالحی که عایق حرارتی باشند به‌شدت طرفدار دارند در پل‌های حرارتی هدف از ایجاد این تکنولوژی انتقال انرژی گرمایشی خورشید از طریق دیوارها به داخل ساختمان است که در اصطلاح به آن «پل زدن حرارتی» یا «Thermal Bridging» گفته می‌شود.
پرینترهای سه‌بعدی
چندی پیش ناسا اعلام کرد می‌تواند بخشی از فضاپیماهای خود را با استفاده از دستگاه‌های پرینتر سه‌بعدی بسازد؛ بنابراین این دستگاه می‌تواند به ساخت مصالحی که در صنعت ساختمان‌سازی استفاده می‌شوند هم کمک کند که از مزایای آن سرعت بالای تولید مصالح و هزینه کمتر آن در مقایسه با تولیدات سنتی است. این تکنولوژی‌ها درواقع به صرفه‌جویی در هزینه و زمان هم کمک می‌کند.
استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر
با استفاده از انرژی خورشید در سازه مدرن می‌توان هزینه مصرف انرژی را به‌شدت کاهش داد و کمک چشمگیری به محیط‌زیست کرد. همچنین میزان مصرف سیستم گرمایش و سرمایش در این نوع ساختمان‌ها مقرون‌به‌صرفه خواهد بود و ساخت مصالح سازگار با محیط‌زیست آسیب کمتری به آن وارد می‌کند.
تکنولوژی پیش‌ساخته
تکنولوژی پیش‌ساخته از سازه‌های فولادی انعطاف‌پذیر استفاده شده که با ساخت سازه‌های موردنظر در محیط‌های کارگاهی صرفه‌جویی زیادی در هزینه و زمان انجام می‌گیرد و مشتریان هم رضایت زیادی از آن دارند. این روزها تولیدکنندگان زیادی پا به عرصه تکنولوژی پیش‌ساخته گذاشته‌اند و ازجمله مزایایی که این تکنولوژی و سازه مدرن آن دارد، مقاوم بودن در برابر زلزله و دوام بالای آن‌ها است. با توجه به افزایش جمعیت در دنیای امروز رغبت به استفاده از این تکنولوژی پیش‌ساخته بیشتر شده است.
گجت‌های پوشیدنی در تکنولوژی ساخت‌وساز
تکنولوژی‌های قابل‌حمل یا پوشیدنی هم چندین سال است که وارد صنعت ساخت‌وساز شده و می‌تواند داده‌ها و اطلاعات زیادی را گردآوری و تحلیل کند همچنین این گجت‌ها به بهبود استانداردهای بهداشتی و ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی هم کمک کرده‌اند.
پایه‌های پیش‌ساخته در تکنولوژی ساخت‌وساز
در این روش می‌توان پایه‌ها را با واحدهای بتنی پیش‌ساخته به‌سرعت در کارگاه تولید کرد که از کیفیت بالایی هم برخوردار هستند همچنین استحکام موردنیاز پایه‌ها در این روش از طریق شمع‌های بتنی مرتبط با یکدیگر به دست می‌آید. با استفاده از این تکنولوژی میزان فعالیت‌های حفاری کمتر شده و کارهای ساختمانی کمتر در شرایط نامطبوع آب و هوایی صورت می‌گیرد.
عایق‌های اروژل
حدود ۹۰ درصد از این عایق‌ها را هوا تشکیل می‌دهد و به همین دلیل هم فوق‌العاده سبک هستند که برخلاف سبکی‌شان مقاومت خوبی هم دارند. از این محصول در عایق‌بندی ساختمان‌ها استفاده شده و بهره‌وری آن‌ها ۴ برابر از فایبرگلاس بیشتر است.
استفاده از پهبادها در صنعت ساختمان‌سازی
پیش‌ازاین نقشه‌برداری یک ساختمان کار وقت‌گیری بود که امروزه با کمک پهبادها تصویربرداری کامل و نقشه‌برداری بدون هدر‌رفت زمان انجام می‌شود. این پهبادها از ابتدایی‌ترین مراحل تا مراحل نهایی در احداث یک ساختمان کمک کرده و دقت انجام کار در آن‌ها بسیار بیشتر از حالت سنتی است.
ساختمان‌های دوستدار محیط‌زیست
این نوع از ساختمان‌ها با آلودگی هوا مقابله می‌کنند به این صورت که در شهرهای پرترافیک و آلوده امروزی ساختمان‌هایی جنگلی یا جنگل‌های عمودی ساخته می‌شوند این نوع از سازه مدرن بیش از ۱۰۰۰ درخت و ۲۵۰۰ درختچه دارند و با جذب آلودگی هوا به تصفیه آن و تولید اکسیژن کافی کمک کرده و دی‌اکسید کربن را در مناطق آلوده به‌شدت جذب می‌کنند.
ربات موریانه در تکنولوژی ساخت‌وساز
محققان دانشگاه هاروارد توانسته‌اند ربات‌هایی چهارچرخ را طراحی کنند که به شکل موریانه بوده و قادر هستند سازه‌هایی را با استفاده از طرح‌های اولیه بسازند. این ربات‌ها مجهز به سنسورهایی هستند که وجود ربات‌های دیگر را متوجه شده و شروع به همکاری با آن‌ها می‌کند. این نام‌گذاری ازآن‌رو است که موریانه‌ها به‌صورت گروهی می‌توانند سازه‌هایی بسیار بزرگ بسازند.
واقعیت‌های مجازی در تکنولوژی ساخت‌وساز
واقعیت مجازی کمک می‌کند تا معمار، مهندس و صاحب‌خانه نمای ابتدایی تا انتهایی منزل خود را ببیند و نسبت به تغییرات لازم اقدام کند این فناوری پیشرفته‌تر از امکانات تکنولوژی امروزی همچون اتوکد و تری‌دی مکس است و با دقت بسیار بالا و جزئیات بسیار نمایش داده می‌شود به‌گونه‌ای که کاربر خود را در آن فضا احساس می‌کند.
تکنولوژی ساخت‌وساز و همکاری ابری
همکاری ابری یا Cloud Collaboration سیستمی است که به معماران و مهندسان امکان همکاری بر روی یک پروژه حتی از راه‌های دور را می‌دهد درواقع بر روی این پلتفرم امکان ترسیم دیجیتال و تصحیح اطلاعات به کاربرانش داده شده است و می‌توان موانع و پیش‌بینی‌های موجود بر سر راه ساختن یک سازه را بررسی کرد که برخلاف سیستم سنتی که یک فعالیت کند و هزینه‌بر بود بسیار سریع و با دقت بالاتری در حال انجام است.
