پنجره‌ایرانیان؛ آمارهای مختلف و بعضا متناقضی درباره تعداد متقاضیان واجد شرایط، کسانی که واریز وجه داشته‌اند، وضعیت ثبت‌نامی‌ها، وضعیت طرح‌های مشارکتی و تامین زمین برای پروژه اقدام ملی ارائه می‌شود که این طرح را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.
به گزارش ایسنا، سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی ظاهرا تمایلی به در اختیار گذاشتن زمین‌های خود برای طرح اقدام ملی مسکن ندارند. باوجودآنکه ۴۰۰ هزار واحد برای این پروژه در نظر گرفته شده بر اساس اعلام مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن تاکنون برای ۱۵۰ هزار واحد تامین زمین شده است. این در حالی است که روز افتتاح اولین واحدها در یکم آبان‌ماه عنوان شد ۴۰۰ هزار واحد طرح اقدام ملی تعیین تکلیف شده و به مرحله آغاز عملیات اجرایی رسیده است.
ممکن است درنتیجه تفاهم‌نامه‌هایی که به‌منظور تامین مسکن کارکنان بین وزارت راه و شهرسازی با دستگاه‌های دولتی به امضا رسیده ۴۰۰ هزار واحد تامین زمین شده باشد؛ اما قبلا گفته می‌شد که تفاهم‌نامه‌ها اضافه بر ۴۰۰ هزار واحد است که مجموع واحدهای طرح اقدام ملی را به حدود یک‌میلیون واحد می‌رساند. بر این اساس می‌توان نتیجه‌گیری کرد که تامین زمین برای حدود ۲۵۰ هزار واحد در بخش ثبت‌نام با چالش مواجه شده است. حتی در شهرهای کوچک و زیر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت هم‌اکنون مشکل زمین وجود دارد.
البته در بخش ثبت‌نام آن‌طور که بایدوشاید از طرح اقدام ملی مسکن اقبال نشده؛ به‌طوری‌که اخیرا مهرآبادی ـ مدیرعامل سازمان ملی و زمین مسکن ـ گفته که «۲۶۰ هزار نفر حائز شرایط دریافت مسکن ملی هستند که ۱۰۴ هزار نفر واریز وجه داشته‌اند». این آمار بدان معناست که حدود ۳۰۰ هزار نفر تعیین تکلیف نشده‌اند.
به نظر می‌رسد آمار دقیقی از وضعیت متقاضیان در بخش‌های ثبت‌نام و مشارکت پروژه اقدام ملی در دست نیست. چند روز قبل مسئولان، تعداد افرادی که تعیین تکلیف نشده‌اند را حدود ۷۲ هزار نفر اعلام کردند. در مراحل اول تا سوم ثبت‌نام از متقاضیان طرح اقدام ملی مسکن مجموعا ۱.۶ میلیون نفر نام‌نویسی کردند که ۴۶۰ هزار نفر واجد شرایط شناخته شدند. برای این تعداد ۳۰۰ هزار واحد در مناطقی غیر از بافت‌های فرسوده در نظر گرفته شد که بنا به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی ۷۶ درصد تعیین تکلیف شده‌اند. بدان معنا که یا واریز وجه داشته‌اند یا زمین در اختیارشان قرار گرفته است.
با توجه به این آمار حدود ۷۲ هزار نفر نسبت به واریز وجه اولیه به میزان ۴۰ میلیون تومان اقدام نکرده‌اند که محمود محمودزاده ـ معاون وزیر راه و شهرسازی ـ گفته این موضوع نشان‌دهنده این مطلب است که باقی‌مانده جزو متقاضیان واقعی نیستند و بنابراین باید برای آن‌ها جایگزین تعیین شود. با توجه به صحبت‌های محمودزاده ۱۷۰ هزارنفری که در لیست رزرو قرار دارند می‌توانند جایگزین حذفی‌ها شوند.
از طرف دیگر برای مرحله چهارم ثبت‌نام که بین روزهای ۱۸ تا ۲۵ دی‌ماه انجام گرفت ۴۱ هزار و ۲۹۶ واحد در نظر گرفته شد که البته ۲۲۳ هزار نفر نام‌نویسی کردند. تنها در نصیرشهر واقع در استان تهران که در مرحله چهارم تامین زمین صورت گرفته بود ۸۰۰ واحد در نظر گرفته شد که ۵۶ هزار تهرانی برای آن تقاضا دادند! البته بخش عمده‌ای از متقاضیان واجد شرایط نخواهند بود که محمودزاده در این خصوص به ایسنا گفت که نتایج استعلامات تا پایان بهمن‌ماه اعلام می‌شود.
در مراحل اول تا سوم بعضی از متقاضیان، شهر موردنظر خود را اشتباه انتخاب کرده بودند که به‌زودی امکان اصلاح شهر برای این افراد فراهم می‌شود. همچنین آمار واریز وجه در بعضی شهرها بسیار کمتر از افراد واجد شرایط است.
به‌عنوان‌مثال از حدود ۲۸ هزار متقاضی مسکن ملی در شهر جدید هشتگرد حدود ۲۳ هزار نفر انصراف داده یا شروط پنج‌گانه را نداشته‌اند؛ بنابراین این احتمال هست که نام‌نویسی مجدد در این شهر انجام شود. در شهر پرند نیز بعدازآنکه اعلام شد ساخت‌وساز جدید در پردیس وجود ندارد، ظرفیت در شهر جدید پرند از ۲۱ هزار نفر به ۳۰ هزار نفر افزایش پیدا کرده و بنا به گفته محمودزاده ـ معاون وزیر راه و شهرسازی ـ درصورتی‌که ظرفیت خالی باشد ثبت‌نام مجدد در پرند انجام خواهد شد.
مسکن ملی در یک نگاه
شهریورماه ۱۳۹۸ طرح اقدام ملی مسکن با حضور رئیس‌جمهور کلنگ زنی شد. برای این پروژه ۴۰۰ هزار واحد تعریف شد که در دور اول و دوم نام‌نویسی ۱.۶ میلیون نفر از طریق سایت tem.mrud.ir و پیامک ثبت‌نام کردند که ۴۶۰ هزار نفر واجد شرایط شناخته شدند. اولین واحدها به تعداد ۱۱ هزار و ۵۶۰ واحد در روز یکم آبان‌ماه ۱۳۹۹ به دستور رئیس‌جمهور افتتاح شد. این پروژه از طریق آورده متقاضیان و ۱۰۰ میلیون تومان وام بانکی با نرخ سود ۱۸ درصد ساخته می‌شود. آورده متقاضیان در مرحله اول حدود ۴۰ میلیون تومان است. میانگین قیمت این واحدها در کل کشور طبق آخرین برآورد از هزینه‌های تابستان ۱۳۹۹ به متری ۲.۷ میلیون تومان می‌رسد که البته با توجه به کیفیت سازه‌ها در مناطق مختلف، قیمت‌ها متفاوت خواهد بود. ثبت‌نام مراحل اول، دوم، سوم و چهارم به پایان رسیده است. فرصت ثبت‌نام در مرحله چهارم از ۱۸ دی‌ماه ۱۳۹۹ آغاز شد و پنجشنبه (۲۵ دی‌ماه) به اتمام رسید. در صورت خالی شدن ظرفیت یا تامین زمین، امکان ثبت‌نام مجدد وجود دارد.
