ساخت‌وساز بر روی ۲۵ کیلومتر حریم گسلی در تهران

به گزارش ایسنا دکتر علی بیت‌اللهی امروز در نشست بررسی زلزله احتمالی شهر تهران، چالش‌ها و راهکارها که به‌صورت آنلاین برگزار شد، با اشاره به تصویب قانون منع ساخت‌وساز در حریم گسل‌ها، افزود: مساحت حریم گسل‌های تهران ۷۵ کیلومترمربع است که ۵۵ کیلومترمربع از این مساحت، در شهر تهران واقع است.

وی اضافه کرد: از میزان ۵۵ کیلومترمربع حریم گسلی در شهر تهران، بر روی حدود ۲۵ کیلومترمربع از این مساحت، ساخت‌وساز ایجاد شده است. به‌گونه‌ای که بر اساس مطالعات انجام‌شده در حریم گسل‌های شهر تهران، ۲۴۵ سایت مهم و حساس در ۱۸ دسته‌بندی و ۳۱۸ هزار و ۹۵۵ مترمربع بافت فرسوده در محدوده حریم گسل‌های شهر تهران شناسایی شده است.

بیت‌اللهی، با بیان اینکه در محدوده حریم گسل‌های تهران ۱۱ هزار و ۶۷۰ ساختمان وجود دارد که بررسی مقاومت آنها و تصمیم به رفع خطر و کاهش آسیب‌ها از برنامه‌های با اولویت بالا است، خاطرنشان کرد: تقریبا نیمی از ساختمان‌های موجود در رده ساختمان‌های ضعیف و بافت فرسوده هستند که از این نظر منطقه یک تهران مهمترین منطقه در زمان وقوع زلزله است؛ چراکه ۶۵ درصد از ساختمان‌های این منطقه (۷ هزار و ۶۰۰ بنا) در حریم گسل‌ها قرار دارد.

به گفته وی، منطقه یک تهران دارای بیشترین ساختمان در حریم گسل‌های شهر تهران است و مناطق ۲ تا ۵ نیز در رتبه‌های قرار دارند.

بیت‌اللهی با بیان اینکه ۵۰ درصد از سازه‌های تهران، بافت فرسوده هستند، اظهار کرد: گلابدره با دارا بودن بافت فرسوده بر روی گسل اصلی توسعه یافته است. علاوه بر آن مناطق حصارک و فرحزاد نیز با دارا بودن بافت فرسوده روی گسل بنا شده‌اند که ساماندهی این مناطق باید در دستور کار مسؤولین قرار گیرد.

رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی به وضعیت گسترش گسل‌ها اشاره کرد و یادآور شد: در منطقه یک شهر تهران گسل‌های "شمال تهران" و "لویزان" گسترده شده است، ضمن آنکه ریسک زلزله در شهر تهران از شمال به سمت جنوب، جنوب غرب و جنوب شرقی افزایش می‌یابد.

وی گسل ری را از دیگر گسل‌های مهم تهران عنوان کرد و ادامه داد: گسترش گسل‌ها در کشور به‌گونه‌ای است که با دور شدن از گسلی به گسل دیگر نزدیک می‌شویم و این در حالی است که مخزن سوخت شمال تهران در خط گسل جانمایی شده است، ضمن آنکه با گسترش خطوط مترو مواجه هستیم که این امر ریسک مخاطرات را در زمان وقوع زلزله افزایش خواهد داد.

برآورد رخداد زلزله ۶ در تهران

در این نشست همچنین دکتر مهدی زارع، استاد پژوهشگاه زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با طرح این سوال که بزرگ‌ترین رخداد زمین‌لرزه‌ که برای شهر تهران می‌توان برآورد کرد در چه مقیاسی است، اظهار کرد: از سال ۹۶ تاکنون دو زلزله بزرگ‌تر از ۵ در ملارد و دماوند در اطراف تهران رخ داده است و بررسی رخدادهای لرزه‌ای منطقه تهران نشان می‌دهد که این منطقه جزو مناطق پر لرزه در البرز است.

وی با اشاره به تمرکز جمعیتی در تهران، این منطقه را در رده مناطق با خطر نسبی بالا ازنظر مخاطره زلزله دانست و گفت: داده‌های اخیر لرزه‌خیزی اطراف تهران نشان می‌دهد که از سال ۱۳۷۵ تا شهریور سال جاری ۱۵ هزار و ۷۰۰ زلزله بزرگ‌تر از ۲ در منطقه تهران رخ داده است.

زارع اضافه کرد: همچنین بررسی زمین‌لرزه‌های ۲۵ سال اخیر نشان می‌دهد که تعداد زمین‌لرزه‌ها از ۱۲ مورد رخداد لرزه‌ای کوچک (۳.۵ تا ۴.۵ ریشتر) به تعداد ۱۸ مورد رخداد لرزه‌ای رسیده‌ است. این موارد به‌غیراز دو زلزله مهم ۲۹ آذرماه سال ۹۶ ملارد و زلزله ۱۹ اردیبهشت در مشا است.

این استاد پژوهشگاه زلزله‌شناسی، خاطرنشان کرد: بررسی زمین‌لرزه‌های ۲۵ ساله اخیر در تهران نشان می‌دهد که می‌توان انتظار وقوع زلزله‌ای با بزرگای ۶ را در این شهر داشته باشیم.