ششمین نشست وزیران انرژی آ. سه. آن به علاوه سه ماه گذشته در شرایطی در کامبوج آغاز شد که استفاده روزافزون از انرژی در کشورهای توسعه یافته محیط زیست بشریت را با تهدیدات جدی روبه رو کردهاست.به گفته کارشناسان در تخریب محیط زیست، کشورهای بزرگ جهان از جمله آمریکا و چین به عنوان بزرگترین کشورهای مصرف کننده انرژی، بیشترین نقش را دارند هر چند پکن میگوید سهم این کشور در تولید گازهای گلخانهای نسبت به آمریکا بسیار کمتر است.مقامات رسمی اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آ.سه.آن) و سه کشور چین، ژاپن و کره جنوبی ماه گذشته در خصوص گسترش همکاریها در بخش انرژی با یکدیگر بحث و گفت و گو کردند.بروئنی، کامبوج، اندونزی، لائوس، مالزی، میانمار، فیلیپین، سنگاپور، تایلند و ویتنام اعضای دهگانه اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا را تشکیل میدهند.در این نشست بهینه سازی انرژی، افزایش مصرف انرژی، لزوم تبادل اطلاعات برای استفاده موثر از انرژی و عوارض مصرف زیاد انرژی که منجر به تخلیه گازهای گلخانهای میشود، بحث و بررسی شد.به گفته محققان، روند کنونی افزایش مصرف انرژی در جهان، بشر را با دو بحران بزرگ آلودگی محیط زیست در اثر سوزاندن سوختهای سنگوارهای و شتاب فزاینده در اتمام این منابع مواجه کردهاست.هر چند تأمین انرژی یکی از اساسیترین پیش نیازهای توسعه اقتصادی و بهبود کیفی زندگی بشر است اما روند صعودی مصرف انرژی در جهان که با وقوع انقلاب صنعتی در اواسط قرن هجدهم میلادی آغاز شد، همچنان محیط زیست را تهدید میکند.در زمان حاضر، مصرف انرژی جهان معادل ده میلیارد تن نفت در سال است که سرانه مصرف انرژی کشورهای پیشرفته صنعتی تقریبا 20 برابر کشورهای در حال توسعهاست.
زغال سنگ که از آن به عنوان سوخت کیثف یاد میشود در هنگام سوختن دی اکسید کربن تولید میکند، این گاز یکی از گازهای گلخانهای است که میتواند منجر به گرم شدن دمای زمین شود.زغال سنگ اکنون به عنوان یک منبع تولید انرژی در اغلب کشورهای توسعه یافته مورد استفاده قرار میگیرد که بهرهبرداری بی رویه از آن محیط زیست را با تهدیدهای جدی روبرو کردهاست.استفاده از چوب به عنوان سوخت فسیلی نیز زیانهای فراوانی برای محیط زیست و بروز بیماریهای مختلف ازجمله بیماریهای حاد تنفسی برای انسان در بر دارد.در این میان پیامدهای منفی آلودگیهای ناشی از احتراق سوختهای سنگوارهای را میتوان به وقوع بارانهای اسیدی اشاره کرد که خوردگی نمای ساختمانها، تاثیر منفی در رشد گیاهان و نابودی آبزیان از جمله این پیامدها است.همچنین استفاده از این انرژیها سبب تولید گازهای سمی از جمله دی اکسید کربن و منواکسید کربن در محیط زیست میشود که عوارض متعددی برای بشریت ازجمله ابتلا به بیماری قلبی و اعصاب و تنفسی در بر دارد.
افزایش قابل ملاحظه دمای کره زمین در سالهای اخیر، دانشمندان را به شدت نگران کردهاست. به گفته کارشناسان، تغییر الگوی بارش باران در سراسر جهان و تاثیر آن در بازده فرآوردههای کشاورزی، نابودی بسیاری از گونههای گیاهی و جانوری، تأثیر سوء بر سلامتی بشر، بالا آمدن سطح آبها و از دست رفتن نواحی وسیعی از خشکیها تنها بخشی از پیامدهای منفی اثر گلخانهای است.کارشناسان، بهینه سازی مصرف انرژی و صرفه جویی در مصرف انرژی را از جمله راههای پیشگیری و یا کاهش دگرگونیهای آب و هوایی و تخریب محیط زیست میدانند.آمارها نشان میدهد در حال حاضر از کل مصرف نهایی انرژی، حدود سی درصد در بخشهای صنعت و کشاورزی و 60 درصد آن در بخش خانگی و تجاری و بخش حمل و نقل استفاده شدهاست. این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته بیشترین سهم استفاده از انرژی متعلق به بخش صنعت یعنی بخش مولد است.کارشناسان، استفاده از گاز طبیعی بجای زغال سنگ، بنزین و نفت، را به عنوان یکی از راه حلها برای کاهش آلودگی محیط زیست میدانند.
سون یانگ از مقامات بخش همکاری بین المللی چین در جلسه رسمی اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آ.سه.آن) و سه کشور چین، ژاپن و کره جنوبی گفت: چین به عنوان بزرگترین کشور در حال توسعه، ذخیره سازی انرژی و همچنین افزایش تولید انرژی از منابع داخلی را در دستور کار خود دارد.وی افزود: چین همواره ساختار انرژی خود را بهینه سازی کرده و امید است که همکاری با آ.سه.آن و همچنین شرکای گفتمانی این اتحادیه باعث ایجاد محیطی مناسب برای تجارت آزاد و سرمایه گذاری در منطقه شود.سون یانگ تصریح کرد که چین خواستار همکاری بیشتر با اتحادیه آ.سه.آن و شرکای گفتمانی این اتحادیه در زمینه مصرف انرژی موثر، توسعه انرژی پاک و عرضه مفید خدمات انرژی برای تمام مردم منطقهاست.
گازهای گلخانهای یکی از بلایای خودساخته بشر است که باعث گرم شدن زمین، تغییر وضعیت اکولوژیکی آن و وقوع سیلها، طوفانها، گردو غبارها و ناپایداریهای بزرگ جوی میشود. تنها راه جلوگیری از این رویدادهای تخریبی، رعایت اصول و قوانین زیست محیطی بیشتر توسط کشورهای بزرگ صنعتی به خصوص آمریکا در بخشهای صنعتی خود است.گرم شدن کره زمین عواقب آب و هوایی بزرگی دارد که از جمله میتوان به کاهش منابع آبی، افزایش سیلها و طوفانها، از دست رفتن زمینهای کشاورزی و در نتیجه کاهش محصولات کشاورزی و به خطر افتادن امنیت غذایی ملتها ...اشاره کرد.در این میان قدرتهای بزرگ توجهی به اهمیت این خطر نداشته و روز به روز بر فعالیتهای تخریبی خود میافزایند.ششمین نشست وزرای انرژی آ.سه.آن بعلاوه 3 فرصتی است که کشورهای شرکت کننده سایر کشورهای توسعه یافته را به بهینه سازی مصرف انرژی ترغیب کنند تا محیط زیست بیش از این با مخاطره روبرو نشود.
نشریه پنجره ایرانیان، سال پنجم ، شماره 60 ، مهر ماه 1391