احمد شکیبا ، کارشناس اقتصاد مسکن ، درباره خرید و فروش وام‌های مسکن در بازار آزاد، با بیان این‌که این وام‌ها به عنوان متغیر اصلی در نوسان قیمت مسکن نیست، اظهار کرد: قیمت مسکن براساس متغیرهای کلان‌تری تغییر می‌کند و خرید و فروش این وام‌ها در بازار آزاد تاثیر چندانی بر روی قیمت مسکن نمی‌گذارد. وی ادامه داد: وقتی مکانیزیم اجرایی پرداخت وام و سپرده‌گذاری در بانک‌ها اشتباه باشد روبرو شدن با پدیده‌هایی نظیر خرید و فروش وام‌ها به صورت وکالتی قول نامه‌ای در بازار آزاد پدیده قابل توجیهی است. شکیبا با بیان این‌که فروش وام توسط سپرده‌گذار در واقع سود این سپرده‌گذاری را به او باز می‌گرداند، تصریح کرد: برای دریافت وام پول متقاضی برای مدت طولانی باید در بانک به صورت سپرده قرار گیرد. خود این روند باعث می‌شود که فروشنده وام سود سپرده‌گذاری خود را از طریق فروش آن بازگرداند. این کارشناس اقتصاد مسکن گفت: عدم حمایت از خانه‌دار شدن مردم باعث می‌شود کسانی که پول کافی برای خرید مسکن ندارند وام آن را از بازار آزاد تهیه کنند. این درحالی است که وام مسکن باید به دست کسانی برسد که قصد خرید آن را دارند.

وی با تاکید براینکه پس‌اندازها در ایران به سرمایه‌گذاری مولد تبدیل نمی‌شود، اظهار کرد: با توجه به اینکه توان خرید مصرف‌کننده در حوزه مسکن پایین است وقتی قیمت مسکن به طور ناگهان چند درصد افزایش می‌یابد دیگر کسی در بانک برای وام 18 و 20 میلیونی سپرده گذاری نمی‌کند زیرا این وام‌ها قیمت مسکن را پوشش نمی‌دهد. شکیبا در ادامه با بیان این‌که این وام‌ها قیمت مسکن را پوشش نمی‌دهد، بیان کرد:‌ البته برای دهک‌های پایین‌تر جامعه که متقاضی مسکن با قیمت‌های پایین‌تر هستند ممکن است وام مبلغ قابل توجهی برای آن‌ها باشد. این کارشناس اقتصاد مسکن ادامه داد: وام مسکن در کشورهای دیگر حدود 90 تا 95 درصد است که پیش از این به دلیل بالا بودن اقساط آن ضربه شدیدی را به خریداران مسکن در این کشورها وارد کرده است به‌گونه‌ای که آنان مسکن خود را به دلیل عدم توان در بازپرداخت اقساط خیلی سریع از دست می‌دادند. وی درباره قانونی بودن خرید و فروش این وام‌ها در بازار آزاد گفت: قانون باید مقبولیت و مشروعیت داشته باشد خرید و فروش وام نیز شاید از نظر قانونی مشروعیت داشته باشد ولی مقبولیت آن در هاله‌ای از ابهام است.

نشریه پنجره ایرانیان، سال پنجم ، شماره 56 ، خردادماه 1391