دلیل عقب‌ماندگی صنعت آلومینیوم

هوشنگ گودرزی در گفتگو با صمت اظهار کرد: ایران باوجود منابع غنی معدنی، ذخایر محدودی بوکسیت دارد؛ بنابراین برای توسعه این صنعت و افزایش ظرفیت تولید آن، باید حجم قابل‌توجهی از مواد اولیه مورد نیاز آن برای تولید وارد شود. ما در سال‌های گذشته همواره با قدرت‌های بزرگ مشکل سیاسی داشتیم و به‌نوعی با تحریم روبه‌رو بوده‌ایم؛ بنابراین تامین مواد اولیه صنعت آلومینیوم در سایه این روابط تیره‌وتار سیاسی دشوار شده است.

گودرزی در ادامه گفت: تولید این فلز استراتژیک غیرآهنی در ایران با مزیت‌هایی همراه است. ازجمله این مزیت‌ها می‌توان به جمعیت جوان و تحصیل‌کرده اشاره کرد. بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نیروی کار خود را از کشورهایی مانند هند وارد می‌کنند. به‌علاوه اینکه ایران از گستردگی قابل‌توجهی در مقایسه با سایر کشورهای موردبحث برخوردار است. همین گستردگی و جمعیت قابل‌توجه موجب می‌شود سرانه مصرف این فلز در کشور افزایش یابد. در چنین شرایطی، توسعه صنعت آلومینیوم در کشور ما اهمیت ویژه‌ای می‌یابد، چراکه از یک‌سو از ظرفیت‌های یادشده برای ارزش‌آفرینی و تولید استفاده می‌شود و از سوی دیگر، سرمایه‌گذاری در این صنعت به‌منزله توسعه اشتغال‌زایی است.

وی افزود: تمام کشورهای حوزه خلیج‌فارس از ذخایر غنی نفت و گاز برخوردار هستند. همین ذخایر عظیم انرژی، مزیتی برای این واحدها در تولید آلومینیوم به‌شمار می‌رود. ایران نیز از منظر داشتن ذخایر گازی در رتبه اول یا دوم جهان قرار دارد؛ درنتیجه نسبت به سایر کشورهای موردبحث از جایگاه مشابهی برخوردار است.

گودرزی بیان کرد: در مثال یادشده به این نتیجه می‌رسیم که ایران در مقایسه با سایر کشورهای منطقه وضعیت حتی مناسب‌تری برای تولید آلومینیوم دارد. چنانچه روابط بین‌الملل ایران با سایر کشورها اصلاح و زمینه ورود مواد اولیه موردنیاز این صنعت فراهم شود، این صنعت جای رشد بسیاری خواهد داشت.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر دلایل ایجاد واحدهای آلومینیومی در کشور گفت: نصب واحدهای ذوب و تولید فلز آلومینیوم در منطقه خاورمیانه و به‌ویژه برای کشورهای حوزه خلیج‌فارس، در بهره‌گیری از ذخایر انرژی است. درواقع این کشورها ترجیح می‌دهند به‌جای صادرات گاز، بخشی از این ذخایر انرژی را در مسیر تولید به محصولاتی با ارزش‌افزوده بالاتر یعنی آلومینیوم تبدیل کنند.

رئیس سندیکای صنایع آلومینیوم ایران افزود: این صنعت باوجود تمام چالش‌های یادشده، همچنان توان اداره خود را دارد. اگر سرمایه قابل‌قبولی جذب صنعت آلومینیوم می‌شد، در وضعیت بهتری قرار داشت؛ یعنی شاید بستری برای دور زدن تحریم‌ها و ارتقای جایگاه این صنعت در کشور فراهم می‌شد.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر دلایل پایین بودن ظرفیت صنعت آلومینیوم در کشور گفت: ظرفیت واحدهای آلومینیومی وابسته به میزان سرمایه‌گذاری انجام‌شده در احداث این واحدهاست. در ایران و در فعالیت‌هایی که به سرمایه قابل‌توجهی نیاز دارند، دولت پا پیش می‌گذارد یا شرکت‌های متعلق به بخش دولتی، سرمایه‌گذاری می‌کنند.